Jerzy Zajadło
ISBN 978-83-88445-55-2, twarda oprawa, 200 stron, Sopot 2016
Gustav Radbruch (1878–1949) – niemiecki prawnik, filozof, polityk i humanista. W okresie międzywojennym uchodził za jednego z czołowych przedstawicieli pozytywizmu prawniczego. Jego główne dzieło z tego okresu to wydana w 1932 roku Filozofia prawa. Zawarte tam koncepcje filozoficznoprawne były ściśle związane z tzw. neokantyzmem badeńskim i rozwijaną w jego ramach teorią wartości. Szczególną aktualność zachowała zwłaszcza sformułowana przez Radbrucha trójelementowa koncepcja idei prawa: bezpieczeństwo-celowość-sprawiedliwość.
Pod wpływem doświadczeń płynących z perwersji nazistowskiego bezprawia napisał po wojnie kilka artykułów, które w świecie nauki i polityki stały się prawdziwą sensacją. Szczególne emocje wywołał opublikowany w 1946 roku tekst Ustawowe bezprawie i ponadustawowe prawo. Autor sformułował tam pewną figurę retoryczną, która we współczesnej literaturze prawniczej zwana jest formułą Radbrucha. Została ona później wykorzystana w orzecznictwie sądowym do rozliczania zbrodniczej przeszłości – zarówno po 1945 roku w odniesieniu do zbrodni hitlerowskich, jak i po 1989 roku w odniesieniu do reżimu komunistycznego oraz innych systemów autorytarnych i totalitarnych.