admin9459 – Strona 3 – Wydawnictwo Arche

Na błędnym kursie. Polityka i gospodarka Polski w latach 2015-2020

Kończąc przed pięciu laty swą poprzednią książkę Między zielona wyspą a dryfującą krą, Dariusz Filar stwierdził, że wymarzony scenariusz gospodarczy dla Polski na najbliższe lata to utrzymanie cech „zielonej wyspy” i uwolnienie się od objawów dryfującej kry. Za sprawą polityków, którzy zdobyli władzę w roku 2015 stało się jednak zupełnie inaczej - polska gospodarka zeszła z dobrze wytyczonego kursu. Ów negatywny trend dotyczy zresztą nie tylko ekonomii, ale obejmuje wszystkie sfery życia społecznego i politycznego.

Jego istota umyka często komentatorom, którzy koncentrują swą uwagę na kolejnych skandalach i aferach personalnych, tymczasem to, co naprawdę niebezpieczne, sprowadza się do próby podporządkowania wszystkich procesów społecznych jednemu centrum, do postępującej etatyzacji gospodarki, do populizmu, podważającego podstawy racjonalnego myślenia. Rojenia o mocarstwowości, patriotyczne frazesy, instrumentalne traktowanie Kościoła – wszystkie te zjawiska zasługują na potępienie. Tworzą one jednak tylko skorupę symbolicznego jaja węża, przez którą postanowił się przebić Dariusz Filar, by zidentyfikować prawdziwe zagrożenie.

Naprawdę trzeba było coś zrobić

styczeń 5, 2020
by admin9459

Wywiad — rzeka z mecenasem Jackiem Taylorem. Fascynująca podróż przez lata PRL-u i blisko trzy dekady wolnej Polski. Jacek Taylor praktykę adwokacką rozpoczął w roku 1968. W latach 70. związał się z opozycją demokratyczną. Występował jako obrońca w wielu procesach politycznych, broniąc m.in. Władysława Frasyniuka, Andrzeja Gwiazdę, Adama Michnika, Zofię i Zbigniewa Romaszewskich, Annę Walentynowicz, Lecha Wałęsę. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu. W latach 1991–1997 był posłem na sejm z listy Unii Demokratycznej.

Występując przed sądem, prawdę mówiłem. Że aresztuje się i oskarża ludzi, którzy nic złego nie zrobili. Że aresztuje się i oskarża za czyny, które w cywilizowanych krajach uchodzą za właściwe, a nawet społecznie pożądane. To nie była dla nas, obrońców, pora na chowanie głowy w piasek. Nie można było udawać, że sprawa nie ma charakteru politycznego. Musieliśmy mówić wyraźnie, że chodzi o represje za działalność na rzecz Solidarności. Kto tego nie chciał robić, nie może być nazywany obrońcą politycznym.

/fragment książki/

Schmitt

Radbruch

Gustav Radbruch (1878–1949) – niemiecki prawnik, filozof, polityk i humanista. W okresie międzywojennym uchodził za jednego z czołowych przedstawicieli pozytywizmu prawniczego. Jego główne dzieło z tego okresu to wydana w 1932 roku Filozofia prawa. Zawarte tam koncepcje filozoficznoprawne były ściśle związane z tzw. neokantyzmem badeńskim i rozwijaną w jego ramach teorią wartości. Szczególną aktualność zachowała zwłaszcza sformułowana przez Radbrucha trójelementowa koncepcja idei prawa: bezpieczeństwo-celowość-sprawiedliwość.

Pod wpływem doświadczeń płynących z perwersji nazistowskiego bezprawia napisał po wojnie kilka artykułów, które w świecie nauki i polityki stały się prawdziwą sensacją. Szczególne emocje wywołał opublikowany w 1946 roku tekst Ustawowe bezprawie i ponadustawowe prawo. Autor sformułował tam pewną figurę retoryczną, która we współczesnej literaturze prawniczej zwana jest formułą Radbrucha. Została ona później wykorzystana w orzecznictwie sądowym do rozliczania zbrodniczej przeszłości – zarówno po 1945 roku w odniesieniu do zbrodni hitlerowskich, jak i po 1989 roku w odniesieniu do reżimu komunistycznego oraz innych systemów autorytarnych i totalitarnych.

O powołaniu adwokatury i sztuce obrończej

Pierwsze powojenne wydanie słynnej książki Fernanda Payena O powołaniu adwokatury i sztuce obrończej.

W czasach komunizmu, kiedy władza próbowała wypaczyć ideę adwokatury, ta książka, choć trudno dostępna, była dla adwokatów drogowskazem zasad moralnych. Wybitni adwokaci, strażnicy etosu zawodowego, systematycznie ją przypominali, recenzowali i polecali swoim aplikantom oraz studentom. I chociaż czasy się zmieniają, a prawo rozwija, to wartości których broni Fernand Payen –uczciwość, niezależność, ochrona tajemnic klienta – nadal stanowią niezmienny fundament zawodu adwokata.

/adw. Jacek Trela, Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej/

Między zieloną wyspą a dryfującą krą. Gospodarka Polski w latach 2007-2015

Gdyby uporządkować opinie, jakie na temat polskiej gospodarki formułowali główni aktorzy naszego życia politycznego, to powstałby obraz pełen radykalnych sprzeczności. Stanowisko polityków sprawujących władzę w latach 2007-2015 najpełniej oddaje porównanie Polski do "zielonej wyspy". Miałby to być zatem kraj wolny od ekonomicznych wstrząsów, które dotknęły w tamtych latach Europę Zachodnią i Stany Zjednoczone, kraj, który nie dał się zepchnąć ze ścieżki wzrostu gospodarczego, kraj, którego obywatele mogą patrzeć w przyszłość z pełnym optymizmem. Natomiast ówczesna opozycja w miejscu "zielonej wyspy" widziała dryfującą krę: gospodarkę dotkniętą gnilnymi procesami rozkładu, uzależnioną od obcego kapitału, działającą wyłącznie na rzecz uprzywilejowanej elity.

Pound

Nathan Roscoe Pound (1870–1964) – jeden z najbardziej znanych amerykańskich profesorów prawa, twórca jurysprudencji socjologicznej, prekursor badań kryminologicznych oraz badań nad procedurami sądowymi.

Kariera Pounda gwałtownie przyspieszyła w 1906 r. po wystąpieniu z referatem The Causes of Popular Dissatisfaction with the Administration of Justice, w którym krytykował funkcjonujący wówczas model postępowania sądowego ograniczający rolę sędziego. Wystąpieniem tym zdeklarował się jako zwolennik progresywizmu, za którym opowiadała się administracja Prezydenta T. Roosevelta.

Pracując w Harvard Law School, rozwinął program socjologicznej jurysprudencji, która zakładała, że prawo powinno ulegać ciągłym zmianom, być platformą ujawniania się aktualnych interesów społecznych i pokojowego rozstrzygania konfliktów między nimi. W tym celu badacze prawa powinni ściśle współpracować z socjologami, politologami i psychologami. Program ten można uznać za początek ruchu amerykańskiego realizmu prawniczego. Zarówno dla jurysprudencji socjologicznej, jak i dla realizmu prawniczego założeniem wyjściowym było uznanie, że prawo to nie tylko normy wyrażone przez prawodawcę w tekstach aktów normatywnych (law in books), ale również faktycznie funkcjonująca praktyka (law in action).

Kelsen

Tekst ten zasługuje na uwagę z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze, pojawiają się w nim liczne wątki z zakresu psychologii, etnologii i politologii. Ich znajomość pozwala głębiej zrozumieć intencje, które kierowały Kelsenem podczas późniejszych prac nad Czystą teorią. Po drugie, rozważania austriackiego badacza można odnieść do dzisiejszych czasów, w których tradycyjne podziały lewica – prawica zdają się tracić na znaczeniu, a ich miejsce zajmują znacznie bardziej istotne wybory: liberalizm czy konserwatyzm, społeczeństwo otwarte czy społeczeństwa zamknięte, kult rozumu czy negacja nauki.

Fuller

Lon Luvois Fuller (1902–1978) znany jest przede wszystkim jako przedstawiciel proceduralnej teorii prawa natury oraz twórca koncepcji wewnętrznej moralności prawa. Książka zawiera pierwsze polskie tłumaczenie jego artykułu The Case of the Speluncean Explorers. Tekst ten określany jest w literaturze mianem „najwspanialszego fikcyjnego kazusu prawnego wszechczasów”. Opisywana przez Fullera historia dzieje się w odległej przyszłości. Pięciu sędziów Wspólnoty Newgarth staje przed koniecznością podjęcia decyzji w sprawie grupy speleologów, którzy uwięzieni przez wiele tygodni w zawalonej jaskini, w obliczu śmierci głodowej, zabili, a następnie skonsumowali ciało swojego towarzysza.

W drugiej części książki Tomasz Widłak charakteryzuje postać amerykańskiego prawnika, przedstawia jego poglądy i przywołuje zdarzenia, które zainspirowały go do napisania Sprawy grotołazów. Omawia także dyskusję, jaką w świecie prawniczym wywołał artykuł. Bowiem Fuller, opowiadając historię speleologów, dotknął podstawowych problemów prawa i moralności, zderzył ze sobą odmienne filozofie prawa, a także postawił pytania o rolę sędziów i miejsce sądów w relacji do innych władz.

Żywot Don Kichota i Sancza

Żywot Don Kichota i Sancza autorstwa filozofa Miguela de Unamuno (1864-1936) to jeden z najsłynniejszych ale też najbardziej kontrowersyjnych komentarzy do literackiego arcydzieła Miguela de Cervantesa. Opublikowany w roku 1905 esej Unamuno, dokładnie trzysta lat po ukazaniu się pierwszej części Don Kichota, wzbudził ogromne emocje, bowiem Unamuno przekonywał czytelników, że Don Kichot i Sanczo Pansa byli postaciami historycznymi, a nie tylko bohaterami literackimi wykreowanymi przez Cervantesa. To wyznanie wiary w realność słynnego Don Kichota z Manczy splata się w eseju z kolejnym, którym jest ściśle religijne Credo wyrażone przez hiszpańskiego filozofa w języku chrześcijańskiego egzystencjalizmu.

Książka ukazała się pod honorowym patronatem Ambasady Hiszpanii w Polsce.

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Posts navigation